Przepych i przemoc. Dominacja i kontestacja w myśli Ibn Chalduna
By Hamit Bozarslan
- Release Date: 2020-03-30
- Genre: Books
Ktoś może rzec: „Znowu Ibn Chaldun?” Tak właśnie, Ibn Chaldun raz
jeszcze i dotąd, dopóki jego dzieło pozwala na sprzeczne interpretacje,
równie nieoczekiwane, jak heurystyczne.
Odczytując na nowo dzieło czternastowiecznego historyka Ibn Chalduna,
Hamit Bozarslan oddał całą aktualność i przenikliwość jego analizy.
Czyż niedawny upadek rządów Ben Alego w Tunezji i Mubaraka w Egipcie nie
znajduje wytłumaczenia w tym, co myśliciel ten określa mianem
„rutynizacji” władzy, prowadzącej do trzeciej i zarazem ostatniej fazy
wszelkiej dominacji? Jako teoretyk cywilizacji Ibn Chaldun dokonał
analizy władzy, opierając się na odkrytych w niej cyklach i
sprzecznościach. Jego zdaniem bez przemocy nie może powstać żadna
społeczność państwowa, z drugiej jednak strony nie zdoła ona przetrwać
miotana bezustannie między pacyfikacją a brutalizacją. Podbój,
udomowienie, w końcu rządy tyranii – oto trzy fazy dominacji, prowadzące
niechybnie do upadku władzy, stwarzającego zarazem przestrzeń dla
kolejnych ambicji i żądzy potęgi. Odkrywcze dzieło Hamita Bozarslana
poświęcone myślicielowi o randze równej Machiavellemu, dowodzi
przenikliwości myśli, która również dziś nie przestaje zaskakiwać i
inspirować.
